“Ik had niet durven dromen over de steun die jullie mijn gezin geven”

Hoe we helpen bij zware PTSS

“Ik had geen controle over mijn gedrag en ik leed aan verschrikkelijke flashbacks, nachtmerries en slapeloosheid.

Op het eerste gezicht zie je als je naar Jasmir (41) kijkt een hardwerkende, vriendelijke man met een twinkeling in zijn ogen. Niets dat in het bijzonder opvalt, niets dat zijn zware worsteling van de afgelopen 27 jaar verklapt. Maar eenmaal om de tafel met de Bosnische man, zijn vrouw en dochter, wordt pijnlijk duidelijk hoe zelfs mensen die hun best doen en bereid zijn om keihard te werken soms niet kunnen overleven zonder een steun in de rug.

Ook Jasmir zelf vond dat hij na het doorleven van de bloederige, Bosnische Burgeroorlog die startte toen hij vijftien was zijn leven goed op de rit had. Tot zijn dochter werd geboren en zijn trauma hem leek in te halen. Hij zag enkel de horror van zijn verleden wanneer hij zijn ogen dicht deed: explosies, geweerschoten, zijn vrienden die gewond raakten. “De geboorte van mijn dochter was de mooiste gebeurtenis in mijn leven, maar… Dat was mijn kind, zo klein en kwetsbaar. En ik, haar vader, was niet in staat haar te geven wat ze nodig had”, vertelt Jasmir.

Zijn leven stond in de jaren na de oorlog, die hij fysiek zonder schrammen doorkwam maar mentaal grote tol eiste, in het teken van werk vinden, brood op de plank brengen en later zijn gezin voorzien. Ruimte voor het trauma in zijn leven was er niet, Jasmirs gevoelens werden lange tijd weggestopt. Tot de volgende ingrijpende gebeurtenis in zijn leven: vader worden. Jasmir: “Ik had geen controle over mijn gedrag en ik leed aan verschrikkelijke flashbacks, nachtmerries en slapeloosheid. Ik ging op zoek naar hulp en kreeg de diagnose posttraumatisch stresssyndroom (PTSS).”


bosnia ptsd

Ondanks zijn traumatiserende jeugd in de jaren ’90, die bestond uit het ontwijken van kogels en wanhopig proberen te overleven, behield Jasmir een sterke werk ethos. Hij heeft altijd hard gewerkt en ook toen hij voor het eerst bij Zending over Grenzen om hulp vroeg op het moment dat hij zijn belangrijkste bron van inkomen – zijn koe – niet meer kon verzorgen, was duidelijk dat deze man er alles voor over had om voor zijn gezin te kunnen zorgen. Helaas is in een land dat er economisch zo slecht voor staat als Bosnië-Herzegovina alles soms nog steeds net niet genoeg.

Drazan, Zending over Grenzen-gezinscoach in Bosnië-Herzegovina, werkt nu met Jasmir en zijn gezin samen aan een zelfstandige toekomst. Naast praktische hulp, krijgt de familie ook emotionele steun. “Hoewel deze mensen in het verleden zijn blootgesteld aan vreselijke situaties, staan zij nog steeds stevig in hun schoenen”, vertelt Drazan. “Ze blijven investeren in een beter leven voor hun gezin.”

“Ze blijven investeren in een beter leven voor hun gezin.”

Drazan: “Als hun coach weet ik hoe belangrijk het is om met hen te praten en te luisteren naar de problemen die zij getrotseerd hebben in hun moeilijke reis door het leven. Het is voor beiden een lange weg naar emotionele genezing, maar ik geloof dat de combinatie van Zending over Grenzens materiële- en geestelijke hulp deze ouders zeer goed zal doen op hun weg daar naartoe.”

De materiële hulp die Drazan noemt, bestaat vooral uit gezinssponsering en een landbouwproject waarmee Zending over Grenzen het meest waardevolle bezit van het gezin goed tot zijn recht laat komen: hun koe. Van deze koe verkoopt het gezin melk en andere zuivelproducten, wat voor hen een belangrijke bron van inkomsten is.

“Toen ik bij Zending over Grenzen aanklopte voor voer voor onze koe, had ik niet durven dromen van de hulp die we nu krijgen. Ik kan niet beschrijven wat het betekent om iemand hebben om op terug te vallen – en hoe positief het mijn leven beïnvloedt.”

400.000

De burgeroorlog in Bosnië duurde van 1992 tot 1995 en kostte – naar schatting – 100.000 mensen het leven, 35.000 vrouwen werden verkracht en honderden mensen werden naar concentratiekampen gebracht. Het conflict heeft het land verscheurd en bracht verschrikkelijke, blijvende schade teweeg.

Zo’n 400.000 mensen lijden in Bosnië-Herzegovina vandaag de dag aan posttraumatisch stresssyndroom.

Lees onze verhalen

Help mee met het verspreiden van hoop en liefde