Hard werken is niet genoeg

Boerengezinnen als de familie Stel’makh hebben het zwaar in Oost-Europa. Beperkingen die stammen uit de communistische tijd maken leningen of uitbreiding onmogelijk, waardoor boerenbedrijven niet kunnen groeien. Oleksandr heeft daarom naast zijn werk op de boerderij ook een baan in loondienst, maar het salaris is laag. Het gezin werkt hard en ook de kinderen moeten meehelpen. Hij zegt: ‘Hoe hard ik ook werk, het is nooit genoeg.’ Enkele jaren geleden heeft hij zijn oog verwond en de dokter gebood hem niet langer fysieke arbeid te verrichten. Maar Oleksander hecht niet zoveel waarde aan dat advies. “Ik moet vijf kinderen voeden,” zegt hij. Onlangs zijn ook hun koeien ziek geworden en overleden, wat een enorm verlies was voor het gezin.

Problemen stapelen zich op

Het zijn pittige tijden voor gezinnen als deze. Eerst zorgde de pandemie voor veel problemen in het gebied waar de werkloosheidscijfers al hoog waren en nu zorgt de voortdurende oorlog voor veel verwoesting, trauma, inflatie en prijsstijgingen. Door de oorlog stapelen problemen zich nog meer op. De winter is een extra bedreiging voor het gezin. Het huis heeft reparaties nodig en er is alleen buiten een toilet. Buiten sneeuwt het en is het koud, maar het gezin heeft geen geld om te stoken. In de winter is er minder werk, dus minder loon. Door de oorlog in Oekraïne zijn de prijzen omhoog gegaan, waardoor gezinnen helemaal geen stookhout of warme kleding meer kunnen betalen.